कम्प्यूटर
   
कम्प्यूटर

कम्प्यूटर छु अख मशीन। यॆम्य सॖन्ज़ कऻम छॆ डेटा थवुन तॖ हिसाब या ग्रंद करुन। यॆम्य बापथ छि "कम्प्यूटर प्रोग्राम" आसान। अज़-कल छि कम्पूटर वार्याहन मशीनन मंज़ इस्तिमाल गछ़ान, मिशलन मोबाइल फ़ोन, माइक्रोवेव अवन, तॖ विडियो गेम। यिम छि ख़ुर्द आमल (माइक्रोप्रासेसर) इस्तिमाल करान।

लफ़्ज़ॖ आगुर اؠڈِٹ

यि लफ़ॖज़ छु अंग्रीज़्य लफ़ॖज़ computer (कम्प्यूटर) पॆठॖ आमुत। यॆम्यसुंद मतलब छु "हिसाब करन वोल" यथ मंज़ छु मूल लफ़ॖज़ compute (कम्प्यूट) यॆम्युक छु मतलब "हिसाब करुन" या "ग्रंद करुन"।

तवऻरीख़ اؠڈِٹ

वुहिम सदी ब्रॊंह اؠڈِٹ

हिसाब कर्नॖ बापथ छि वार्याहन वऺरी पॆठॖ मशीन इस्तिमाल गछ़ान। गॏड ओस गिन्तार (abacus) इस्तिमाल गछ़ान। सन् १७७० मंज़ ओस पियर्-जैके द्रोवन (अख स्विट्ज़र्लैंडुक गऺर बनावन वोल) ओस अख पॏतुल बनोमुत, युस ओस पानॖ चिठ्य लीखिथ हॆकान।

गॏडॖनॖक्य​ कम्प्यूटर اؠڈِٹ

चार्ल्ज़ बैबेजस छि "कम्यूटरन हुंद मोल" मानान। तऺम्य ओस गॏडॖन्युक कम्प्यूटर बनोमुत यॆम्यसुंद नाव ओस "डिफ़रेंस इंजन"। पतॖ ओस तऺम्य अख "अनैलिटिकल इंजन" (analytical engine) बनावनॖच कोशिश कऺर्मॖच़, मगर सॏ गऺयि नाकाम, क्याज़िकि अंग्रीज़्य सरकारन कॊर नॖ तऺमिस मदथ। मगर १८८८ मंज़ तॆम्सॖंद्य नॆचिव्य (हेन्री बैबेज) बनोव अनैलिटिकल इंजन हुंद अख लकुट रूप।

जदीद कम्प्यूटर اؠڈِٹ

तसव्वुर اؠڈِٹ

जदीद कम्प्यूटरुक तसव्वुर ओस एलेन ट्यूरिंगन अख मज़मून "आन कम्प्युटेबल नम्बर्ज़" मंज़ ल्यूखमुत। अथ मंज़ छु अहम चिज़ ज़ि कांह ति कम्प्यूटर हॆकि हुकम (instructions) हॆथ कांह ति हिसाब या ग्रंद (कम्प्यूट) कऺरिथ। अज़ॖक्य कम्प्यूटर छि सऻरी ट्यूरिंग हुंद तसव्वुर इस्तिमाल करान।

स्टोर्ड-प्रोग्राम कम्प्यूटर اؠڈِٹ

कम्प्यूटर प्रोग्रामस छु मतलब: कम्प्यूटर खऻत्रॖ हुकम। प्रऻन्य कम्प्यूटरन मंज़ ओस हुकम गॏड पॆठॖ लीखमॖत्य आसान, तॖ पतॖ ॴस्य नॖ बदलान। यिमन ओस दपान "स्टोर्ड-प्रोग्राम कम्प्यूटर"। "मेंचेस्टर बेबी" ओस ॳकिम युथ कम्प्यूटर। यॆम्यसुंद ॳकिम प्रोग्राम ओस १२ जून १९४८ तऻरीकॖ।