مورفین

کیٖمیٲیی مُرَکَب

مورفین یا مارفین (اَنٛگریٖزی: Morphine) چھ افیون خاندانُک دگہ ہُنٛد دَوا یُس قدرتی طور انسانن سمیت متعدد کُلین تہٕ جانورن مَنٛز لبنہٕ چھُ یوان۔[1][2] یہِ چھُ براہ راست مرکزی اعصابی نظام (سی این ایس) پؠٹھ کٲم کران تاکہ دگہٕ ہُنٛد احساس گژھِ کم ۔[1] یہِ ہیٚکو شٔدیٖد دَگ تہٕ محلک دَگ دۄشوٕنی خٲطرٕ اِستِمال کٔرِتھ۔[1] یہِ چھ اکثر مایوکارڈیل انفارکشن کہ دگہ تہٕ مشقتس دوران اِستِمال یوان کرنہٕ۔[1] یہِ ہیٚکو ٲس ذٔریعہٕ، یڈ مَنٛز انجیکشن کہ ذٔریع، ژمہ تل انجیکشن کہ ذریع، رگن ہٕنٛدؠ ذریعہٕ، کمچ أڑجہ أنٛدؠ پٔکؠ جایہ مَنٛز انجیکشن، یا ریکٹلی دتھ۔[1] زیٛادٕ کھوتہٕ زیٛادٕ اثر چھ تَقریٖبَن 20 مِنٹن پَتہٕ گژھان ییٚلہٕ رگن کہ ذریعہٕ چھُ یوان دنہٕ تہٕ 60 منٹن پتہٕ ییلہٕ زۄنہٕ کہ ذریعہٕ ییہٕ دنہٕ، ییلہٕ زن اثرچ مدت چھ 3 پؠٹھ 7 گٲنٛٹہٕ آسان۔[1][3]    طویل مدتی عملچ فارمولیشنز تہٕ چھِ موجود۔[1]

مورفین
حِصہٕmorphinan alkaloid
اِستِمال کَرنہٕدوا
تٲریٖخ دٕریافَت1 جَنؤری 1804
Stereoisomer of(+)-morphine، Morphinan-3,6-diol, 7,8-didehydro-4,5-epoxy-17-methyl-, (5alpha,6alpha,14alpha)-، (5alpha,6beta)-7,8-Didehydro-4,5-epoxy-17-methylmorphinan-3,6-diol
کیٖمیٲیی فارموٗلاC₁₇H₁₉NO₃
کیننیکل سادٕ مالیکیولر اِنپُٹ لایِن اینٹری سُپیسفیکیشنCN1CCC23C4C1CC5=C2C(=C(C=C5)O)OC3C(C=C4)O
اسومیرک سادٕ مالیکیولر اِنپُٹ لایِن اینٹری سُپیسفیکیشنCN1CC[C@]23[C@@H]4[C@H]1CC5=C2C(=C(C=C5)O)O[C@H]3[C@H](C=C4)O
Medical condition treatedدَگ، dyspnea، fibromyalgia
Physically interacts withOpioid receptor delta 1، opioid receptor kappa 1، opioid receptor mu 1
Pregnancy categoryAustralian pregnancy category C، US pregnancy category C
موضوعس چھُ کِردارopioid receptor agonist، opioid، narcotic، essential medicine

ممکنہ طور پٲٹھؠ سنگین مضر اثراتس مَنٛز چھُ تنفسچ کوشش مَنٛز کمی تہٕ بلڈ پریشر کم گژھن شٲمل۔[1] مورفین چھِ نشہ آور تہٕ چھُ بدسلوکی ہنٛد شکار۔[1] اگر طویل مدتی اِستِمال پتہٕ خوراک کم ییہٕ کرنہٕ تیٚلہٕ ہیکن اوپییوڈ واپسی ننٕچ علامتہٕ ظٲہر گژھتھ۔[1] عام ضمنی اثراتس مَنٛز چھ سونٛگہ، الٹی تہٕ قبض شٲمل۔[1] حمل۔ یا دودھ پلاوان۔ دوران اِستِمال کرنہٕ وز چھ احتیاطک مشورٕ دنہٕ یوان، تکیاز مورفین ہیٚکہ بچس متٲثر کٔرِتھ۔[1]

مورفین ٲس گۄڈنُیٛک لٹہٕ 1803 تہٕ 1805 ہس درمیان فریڈرک سیرٹرنر الگ تھلگ کرمژ۔[4] عام طور پٲٹھؠ چھ یہٕ خیال یوان کرنہٕ ز یہٕ چھ کونہٕ کلؠ کٔٹؠ سٟتؠ فعال اجزاء گوڑنچ تنہائی۔[5] مرکی۔ کوٛر 1827 مَنٛز تجارتی طور پٲنٹھ امچ مارکیٹنگ شۆروٗع۔[4] 1853-1855 مَنٛز ہایپوڈرمک سرنج ایجاد کرنہٕ پتہٕ مورفین اوس زیٛادٕ وسیع پیمانس پؠٹھ اِستِمال کرنہٕ آمت۔[4][6] سیرٹرنرن اوس اصلی اَتھ مادس مورفیس ناو دینہٕ آمت یونٲنی دیوتاہن سپننن، مورفیئس کس ناوس پؠٹھ، تیکیاز اَتھ چھ سونگچ سبب بننک رجحان۔[6][7]

مورفینک بنیٲدی ذریعہٕ چھ افیون پوستک پوستہٕ سٟتؠ الگ تھلگ۔[8] 2013 ہس مَنٛز آیہٕ تقریبن 523 ٹن مورفین تیار کرنہٕ۔[9] لگ بگ 45 ٹن اوس براہ راست دگ خٲطرٕ اِستِمال کرنہٕ آمت، یس زن پٔتمین ؤرین مَنٛز ژور گنا اضافہٕ اوس۔[9] اَتھ مقصدس خٲطرٕہ سارِوٕے کھوتہٕ زیادٕہ اِستِمال گوو ترقی یافتہٕ دنیا مَنٛز۔[9] تَقریٖبَن 70 فیصد مورفین چھ باقی اوپییوڈز یَتھ کٔنؠ ہائیڈرومورفون، آکسیمورفون تہٕ ہیروئن بناونہٕ خٲطرٕ اِستِمال گژھان۔[9][10][11] یہٕ چھ ریاستہائے متحدس مَنٛز شیڈول II دَوا، برطانیہس مَنٛز کلاس A، تہٕ کینیڈاہس مَنٛز شیڈول I۔[10][12][13] یہِ چھ ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشنک ضۆروٗری ادویاتک فہرستس مَنٛز شٲمل۔[14] مورفین چھ واریہن تجٲرتی ناو تحت کٕننہٕ یوان۔ 2017 مَنٛز، اوس یہِ ریاستہائے متحدس مَنٛز 155 ہم سارِوٕے کھوتہٕ زیٛادٕ عام طور پٲنٹھ تجویز کرنہٕ آمت دَوا، یَتھ مَنٛز ژور ملین کھوتہٕ زیٛادٕ نسخہٕ ٲس۔[15][16]

حَوالہٕ

اؠڈِٹ
  1. 1٫00 1٫01 1٫02 1٫03 1٫04 1٫05 1٫06 1٫07 1٫08 1٫09 1٫10 1٫11 "Morphine sulfate". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 2 May 2015. Retrieved 1 June 2015.
  2. Stefano GB، Ptáček R، Kuželová H، Kream RM (2012). "Endogenous morphine: up-to-date review 2011" (PDF). Folia Biologica. 58 (2): 49–56. PMID 22578954. Archived (PDF) from the original on 24 August 2016. Positive evolutionary pressure has apparently preserved the ability to synthesize chemically authentic morphine, albeit in homeopathic concentrations, throughout animal phyla.
  3. Rockwood، Charles A. (2009). Rockwood and Wilkins' fractures in children (7th ed.). Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams & Wilkins. ص. 54. ISBN 978-1-58255-784-7. Archived from the original on 8 September 2017.
  4. 4٫0 4٫1 4٫2 Courtwright، David T. (2009). Forces of habit drugs and the making of the modern world (1 ed.). Cambridge, Mass.: Harvard University Press. pp. 36–37. ISBN 978-0-674-02990-3. Archived from the original on 8 September 2017.
  5. Luch A, ed. (2009). Molecular, clinical and environmental toxicology. Springer. ص. 20. ISBN 978-3-7643-8335-0. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 2 August 2020.
  6. 6٫0 6٫1 Mosher، Clayton J. (2013). Drugs and Drug Policy: The Control of Consciousness Alteration. SAGE Publications. ص. 123. ISBN 978-1-4833-2188-2. Archived from the original on 8 September 2017.
  7. Fisher، Gary L. (2009). Encyclopedia of substance abuse prevention, treatment, & recovery. Los Angeles: SAGE. ص. 564. ISBN 978-1-4522-6601-5. Archived from the original on 8 September 2017.
  8. Narcotic Drugs Estimated World Requirements for 2008, Statistics for 2006. New York: United Nations Pubns. 2008. ص. 77. ISBN 9789210481199. Archived from the original on 8 September 2017.
  9. 9٫0 9٫1 9٫2 9٫3 Narcotic Drugs 2014 (PDF). INTERNATIONAL NARCOTICS CONTROL BOARD. 2015. pp. 21, 30. ISBN 9789210481571. Archived (PDF) from the original on 2 June 2015.
  10. 10٫0 10٫1 Triggle، David J. (2006). Morphine. New York: Chelsea House Publishers. pp. 20–21. ISBN 978-1-4381-0211-5. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 2 August 2020.
  11. Karch، Steven B. (2006). Drug abuse handbook (2nd ed.). Boca Raton: CRC/Taylor & Francis. pp. 7–8. ISBN 978-1-4200-0346-8. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 2 August 2020.
  12. Macpherson G, ed. (2002). Black's medical dictionary. Nature. 87 (40th ed.). ص. 162. Bibcode:1911Natur..87R.313.. doi:10.1038/087313b0. ISBN 978-0-7136-5442-4. Archived from the original on 8 September 2017.
  13. Davis's Canadian Drug Guide for Nurses. F.A. Davis. 2014. ص. 1409. ISBN 978-0-8036-4086-3. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 2 August 2020.
  14. World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  15. "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Archived from the original on 12 February 2021. Retrieved 11 April 2020.
  16. "Morphine - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Archived from the original on 11 April 2020. Retrieved 11 April 2020.